ဒေါက်တာ ဆာဆာဟာ ဘယ်သူလဲ?..

ဒေါက်တာဆာဆာဖြစ်မည့် တစ်နှစ်မှ တစ်ခါသာ ရေချိုးဖူးတဲ့ လိုင်လင်းပီရွာက ကလေးလေးကိုလည်း ဒေါက်တာဖြစ်မည်လို့ သူ့အဖေက ပြောတုန်းက ရွာကလူတွေက သူ့ကို အရူးလို့ ထင်ပြီး ဝိုင်းကြည့်ဖူးတယ်။ ရုပ်ဝတ္ထုတွေကြည့်ပြီး ဆုံးဖြတ်လို့ မရဘူး။ ဒေသတစ်ခုမှာ ပညာတတ်တွေရှိလား။ ရှိရင် အဲဒီနေရာရဲ့ အနာဂါတ်ကို သွားပြီး ဟောကိန်းမထုတ်လေနဲ့။ ဘာမဆို ဖြစ်သွားနိုင်တယ်။ ဒေါက်တာဆာဆာ လေသံအတိုင်း ယူပြောရရင်

“The greatest gift we can give to the younger generation is education. They will be able to do so many things. Just watch – we will change their story.”

ဒေါက်တာဆာဆာကို မိုးရွာတဲ့နေ့တစ်နေ့ရဲ့ မနက်ခင်းမှာ မွေးတယ်။ မွေးနံ မွေးရက် မွေးသက္ကရာဇ် ဘာမှ မသိဘူး။ သူ့အမေက စာတစ်လုံးမှ မတတ်ဘူး။ သူ့အဖေကတော့ ပထမတန်းကို ဒစ်စတင့် အက်ကျူကေးရှင်းနှင့် အောင်တယ်တဲ့။

သားဖွားဆရာမလည်း မရှိဘူး။ စာသင်ကျောင်းလည်း မရှိဘူး။ ဒါကြောင့် ဒေါက်တာဆာဆာရဲ့ မွေးသက္ကရာဇ်အတိအကျကို ဘယ်သူမှ မသိဘူးတဲ့။ မိုးရွာနေတဲ့ မနက်ခင်းဟာ ဒေါက်တာဆာဆာရဲ့ မွေးနေ့ပဲ။ အေးတာပဲ။

(မီးဖိုချောင်ထဲမှာ သူအမေကိုယ်တိုင်မွေးရတယ်တဲ့.. အဲ့ဒါကြောင့် ဆေးကျောင်းတက်လို့ ကိုယ်ရေးရာဇာဝင်ဖြည့်တဲ့အချိန်မှာ ကျောင်းက သူ့ကို အယုံအကြည်မရှိဘူး)

အသက် ၁၃နှစ်အရွယ် သူ့ရွာမှာ စာဆက်သင်ဖို့ကျောင်းမရှိတော့တာရော၊ လက်နက်ကိုင်တွေကသောင်းကျန်း၊ စာဆက်သင်ဦးမယ်ဆိုပြီး လိုင်လင်းပီရွာကနေ ရန်ကုန်ကို စွန့်စွန့်စားစား တက်လာတယ်။ အဝတ်တထည် ကိုယ်တစ်ခု။ ရန်ကုန်ရွှေမြို့တော်ကြီးကို ပညာသင်သွားတော့မှာ ဆိုတော့ ရွာကလူတွေက ကြက်တွေ လက်ဆောင်ပေးကြတယ်။ ကြက်တွဲကြီးကို ဝါးလုံးနှင့် လျှိုထမ်းပြီး ရန်ကုန်တက်လာတယ်။ ခြေလျင်။ လမ်းမှာ ရက်ပေါင်းနှစ်ဆယ်ကြာတယ်။ ကျောင်းစရိတ်အတွက် ကြက်တစ်အုပ်လည်း လမ်းခရီးမှာတင် ကုန်ပြီ။ အေးတာပဲ။

တစ်နှစ်မှ တစ်ခါသာ ရေချိုးဖူးသူ။ ဆံပင်ကလည်း အရှည်ကြီး။ ခေါင်းမှာလည်း သန်းတွေချည်း။ မြန်မာစကားကလည်း တစ်လုံးမှ မတတ်။ ရန်ကုန်ရောက်တော့ လိုင်းကားသမားက သူခိုးကြမ်းပိုးထင်ပြီး ကန်ချထားခဲ့တယ်။ အေးတာပဲ။

ကြုံရာကျပန်း အလုပ်မျိုးစုံလုပ်ရင်းနဲ့ပဲ ၁၉၉၇ခုနှစ်မှာ ဆယ်တန်းအောင်တယ်။ ဘွဲ့လေးတစ်ခုတော့ ယူလိုက်မယ် စိတ်ကူးပေမယ့် အဲဒီအချိန်မှာ တက္ကသိုလ်တွေက ပိတ်ထားတဲ့အချိန်နဲ့တိုက်ဆိုင်နေလို့ လိုင်းလင်းပီရွာကို ပြန်တယ်။

ရန်ကုန်ပြန် ခေတ်ပညာတတ်ကြီးဆိုတော့ ရွာကလူတွေက စာသင်ခိုင်းတယ်။ လိုင်လင်းပီမှာ လုပ်အားပေးဆရာအဖြစ် နှစ်နှစ် စာသင်ပေးတယ်။ ရွာမှာနေထိုင်ရင်း ဘာတွေ့ရလဲဆိုတော့ ရွာကလူတွေ အကြောင်းအမျိုးမျိုးနဲ့ အလွယ်တကူ သေဆုံးနေကြရတာကို သူသတိထားမိလာတယ်.. ။ သူ စာသင်ပေးနေတဲ့ ကလေးငယ် သုံးယောက် ဝမ်းလျှော၊ ဝမ်းပျက်ရောဂါနဲ့ သေဆုံးသွားခဲ့တော့ သူနာကျဉ်းတက်လာတယ်.. သူဆွေမျိုးတစ်ယောက် ကိုယ်ဝန်ဆောင်ရင်း သေဆုံးရတဲ့နောက်မှာတော့... ဒီဒေသမှာ ဆရာဝန်လိုအပ်နေပြီဆိုတာကို သူသဘောပေါက်လာတယ်... အစိုးရရဲ့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုမရှိတာ၊ ရွာသူရွာသားတွေ ကျန်းမာရေးဗဟုသုတမရှိတာကို စဉ်းစားမိပြီး ကိုယ်တိုင်ပဲဆေးပညာကိုလေ့လာသင်ယူဖြန့်ဝေမယ်ဆိုတဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်ချလိုက်တယ်..

၁၉၉၉မှာ ရွာကသူတွေက စုပေါင်းပြီး အိန္ဒိယကို အောက်လမ်းက ပို့လိုက်ကြတယ်။ ရွာကပေးလိုက်တဲ့ ကြက်မတစ်အုပ်ကြီး ထမ်းပြီး အိန္ဒိယထဲ ကူးသွားတယ်။ ရဲတွေက ကြက်သူခိုးဆိုပြီး ကြက်တွေကို ရိုက်သတ်ချက်စားပြီး လူကိုတော့ အချုပ်ထဲ ထည့်လိုက်တယ်။ အေးတာပဲ။

နောက်ဆုံး ဒေလီကို ရောက်လာတယ်။ ကောလိပ်တက်ဖို့ သွားလျှောက်တယ်။ အနောက်တိုင်းဝတ်စုံနှင့်မှ ကျောင်းထဲ ဝင်ခွင့်ပြုမယ်ဆိုလို့ ဘောင်းဘီတစ်ထည်ပြေးဝယ်တယ်။ ပိုက်ဆံမတက်နိုင်တော့ ဈေးအပေါဆုံးဘောင်းဘီဝယ်လာတယ်... အင်္ကျီကသူငယ်ချင်းဆီကယူဝတ်တာ မတော်တော့ နည်းနည်းကျပ်နေတယ်..။ ဝယ်လာတဲ့ဘောင်းဘီကမီန်းကလေးတွေဝတ်တာဖြစ်ပြီး ကျပ်ထုတ်နေတဲ့အင်္ကျီနဲ့ဆိုတော့ ကျောင်းအုပ်က မိန်းမလျှာထင်ပြီး ငြင်းလွှတ်လိုက်သတဲ့။ ကျားကျားယားယား ဥပဓိကောင်းတဲ့ ချင်းကြီးဆာဆာရဲ့အဖြစ်က..အဲ့လို

ကောလိပ်ကျောင်းပေါင်း ၃၃ ကျောင်းကို လျှောက်ပေမယ့် မရခဲ့ဘူး။ နောက်ဆုံးတော့ ကောလိပ်တစ်ခုမှာ ဝင်ခွင့်ရခဲ့ပြီး။ ပြီးဆုံးတော့ ဆေးကျောင်းလျှောက်ဖို့ အမှတ်မှီခဲ့တယ်.. နောက်တော့ Prospect Burma ကျောင်းနဲ့ သူဆက်သွယ်မိတယ်.

Prospect Burma ကျောင်းဆိုတာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး နိုဘယ်ဆုရံပုံငွေ တစ်စိတ်တစ်ဒေသနဲ့ ဖွင့်လှစ်ထားတဲ့ အိနိယနိုင်ငံနယူးဒေလီမြို့မှာရှိတဲ့ကျောင်းပါ။ မြန်မာပြည်ကရောက်လာကြတဲ့ ဒုကသည်အမျိုးမျိုးကို အင်္ဂလိပ်စာ၊ ကွန်ပျူတာ စတဲ့လိုအပ်တာတွေ အခမဲ့သင်ကြားပေးပါတယ်။ လမ်းစရိတ်နဲ့ စာအုပ်စာတမ်း၊ စာရေးကိရိယာတွေ နဲ့ သင်တန်းအမျိုးမျိုးအတွက် schorship တွေလဲ ပေးပါတယ်။

အင်္ဂလိပ်စကား သိပ်မကျွမ်းသေးတဲ့ ဆာဆာက သူသိသမျှ တတ်သမျှ အင်္ဂလိပ်စကားပြောနဲ့ ဆရာဝန်ဖြစ်ချင်တဲ့အကြောင်းကို ထပ်ခါထပ်ခါရှင်းပြပြောရတာပေါ့...

နောက်ဆုံးတော့လည်း Prospect Burma က ဆာဆာကို ထောက်ပံ့ကြေးပေးမယ်ဆိုပြီး ဆုံးဖြတ်လိုက်ကြတယ်.. (Prospect Burma ကလည်း ကျောင်းစရိတ်ကြီးတဲ့ London မှာတော့ မထောက်ပံ့နိုင်ဘူးလေ... လူဦးရေ ၃ သန်းလောက်သာ ရှိတဲ့ အာမေးနီးယား နိုင်ငံလေးမှာ ဆေးပညာပထမနှစ် တက်ဖို့ ကျောင်းစရိတ်လောက်ပဲထောက်ပံ့ပေးနိုင်ရှာတယ်။ စားဖို့နေဖို့ အခြားစရိတ်တွေတော့ ကိုယ့်အားကိုယ်ကိုး ဖြေရှင်းပေါ့။ စားမေးပွဲကြရင်လည်း ထပ်မပေးဘူးပေါ့ဆိုတဲ့ ကတိတွေနဲ့ပဲ ကျောင်းတတ်ခဲ့ရတယ်..

အဲ့ဒါနဲ့ အာမေးနီးယားရောက်ရောပေါ့... စားဝတ်နေရေးအတွက်တော့ လမ်းဘေးဆိုင်မှာ အိုက်တိုးပဂေးဆံ လုပ်၊ ဟိုသွားဒီသွားဖို့က ကိုးခြောက်ကိုးသုံး၊ စာအုပ်စာတမ်းအတွက် စာကြည့်တိုက်နဲ့ ဟိုငှားဒီငှား နဲ့ပဲ စားမေးပွဲမကျအောင် ကြိုးစားရတော့တာပေါ့..

သူ့ရဲ့ စိတ်ဓါတ်ကို စမ်းသပ်ခဲ့တာတွေလည်း ရှိတယ်... သူ့အကြောင်းကို သိတဲ့ သူဌေးမကြီးတစ်ယောက်က သူ့ဆီကို လာလည်ရင်း ကားဝယ်စီးဖို့ဆိုပြီး ဒေါ်လာငါးထောင် ပေးခဲ့တယ်..

ဒေါ်လာငါးထောင်ပိုက်ပြီးပြန်လာတဲ့ စိတ်ကူးထဲက "ကားလေးတစ်စီးနဲ့အာမေးနီးယမ်းဆေးကျောင်းသူလေးတွေနဲ့ လျှောက်လည်မယ့်အကြံအစည်"ဟာ သူ့အခန်းကျဉ်းလေးထဲ ရောက်တော့ ချက်ခြင်းပဲ ပြောင်းလဲသွားပါတယ်...

ဘာ့ကြောင့်ဆို မနေ့ကမှ သူ့ရွာချင်းတောင်က ရောက်လာတဲ့ "ရွာမှာ ရေရှားနေပြီဖြစ်ကြောင်း၊ သောက်ရေသန့်ရဖို့ ဟိုးအဝေးကြီးကို တောင်တက်တောင်ဆင်းနဲ့ သက်စွန့်ဆံဖျား သွားခပ်ကြရကြောင်း" ရေးထားတဲ့စာကို စားပွဲပေါ်မှာတွေ့လိုက်ရတော့ သူ့လက်မှာ ပူပူနွေးနွေးကိုင်လာခဲ့တဲ့ ဒေါ်လာငါးထောင်ကိုလည်း သူ့ရွာနဲ့ ရွာနီးကပ်ရွာတွေအတွက် ရေလှောင်ကန်ရေပိုက်သွယ်ရာမှာသုံးဖို့ ပေးပို့ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်ပါတော့တယ်။ သူ့ရွာကို မမေ့ဘူးပေါ့...

သူဆဌမနှစ်ဆေးကျောင်းသားဘ၀ ၂၀၀၈ ခုနှစ်မှာ ဗြိတိသျှနန်းလျာ ချားလ်မင်းသားနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့ရတယ်။ နေရာက London မြို့ပေါ်က Abbey Gardens, Westminister ဆိုတဲ့ အဓိကနေရာကြီးမှာပေါ့.. တော်ဝင်မင်းသားနဲ့တွေ့တဲ့အခါ လိုက်နာရမယ့် နှုတ်ဆက်ပုံတွေကို မလုပ်တတ်လို့ တွေးပူနေတဲ့ ဆာဆာကံကောင်းချင်တော့ စံအိမ်တောင်အပေါ်ထပ်လှေကားပေါ်က ဆင်းလာတဲ့ ချားလ်မင်းသားက လှေခါးတစ်ဝက်ကနေပဲ ဟိုရောင်စုံဝတ်စုံနဲ့ ထောင်ထောင်မောင်းမောင်းလူငယ်က ဘယ်သူလဲဆိုပြီး ပြောဆိုပြီး သူနားရောက်လာပြီး သူ့လက်မောင်းကို လှမ်းကိုင်လိုက်တော့ အရိုအသေမပြုတတ်တဲ့ ဆာဆာလည်း ချောလဲရောထိုင်လုပ်ရတာပေါ့..

ဆာဆာရဲ့ ချင်းဝတ်စုံကို "colorful and beautiful" လို့ ၅ ကြိမ်လောက်ပြောတဲ့ ချားလ်မင်းသားကို ဆာဆာက ချင်းပြည်နယ်အဲ့နှစ်မှာကြုံတွေ့ နေရတဲ့ နှစ်၅၀မှတစ်ခါပွင့်တဲ့ ဝါသီးပွင့်ချိန်မှာမှ ကြွက်တွေကြောင့် အငတ်ဘေးရတဲ့အကြောင်းကို တင်ပြခွင့်ရခဲ့တယ်...

London ကအပြန်မှာတော့ ချင်းပြည်နယ် အငတ်ဘေးလူနာ ၃၇၅၇ အတွက် ဆေးပစည်းအကူအညီနဲ့အတူ ဆန်အိတ် ၇၅၉ အိတ်ကို ချားလ်မင်းသားတို့ဆီကနေ အကူအညီ ရခဲ့တယ်..

၂၀၀၉ ခုနှစ်မှာ အာမေးနီးယားတကသိုလ်ကနေ ဆာဆာ တစ်ယောက် ဆရာဝန်ဘွဲ့ကို ဂုဏ်ထူးနဲ့ရခဲ့ပါတယ်။ Prospect Burma ရဲ့ အထောက်အပံ့နဲ့ ဆာဆာရဲ့ ကြိုးစားအားထုတ်မှုတွေကြောင့်ပေါ့..

ဆရာဝန်ဘွဲ့ရပြီး လန်ဒန်မှာ မွေးစားအမေလို့ ပြောနိုင်တဲ့ လွှတ်တော်အမတ်အဆက်အသွယ်နဲ့ လူရည်တက်တွေကြားမှာ တစ်နှစ်လောက် ကျင်လည်ပြီးနောက် ဒေါက်တာဆာဆာ သူ့ရွာလေးကို ပြန်ဖို့ပြင်ပါတယ်.. လန်ဒန်မှာရှိတဲ့ သူ့မိတ်ဆွေတွေကတော့ လန်ဒန်မှာပဲ နေလို့ရရဲ့သားနဲ့ ဘာလို့ တောကြိုအုံကြားကို ပြန်ရတာလည်းဆိုပြီး တားတာပေါ့..

သူ့ရပ်ရွာရဲ့ ကျန်းမာရေးကို မြှင့်တင်မှုကို လုပ်မယ်ဆိုတဲ့ စိတ်နဲ့ပဲ ဒေါက်တာဆာဆာ ကားလမ်းမရှိ၊ မီးမရှိ၊ ခေတ်မှီအသုံးအဆောင် ဘာမှမရှိတဲ့ သူ့တောင်ပေါ်ရွာလေးကို ပြန်လာခဲ့တော့တယ်..

သူ့ရွာပြန်ရောက်တာနဲ့ သူရွာနဲ့ ရွာနီးချုပ်စပ်က ရွာတွေက လူနာမျိုးစုံကို ကုတော့တာပေါ့...

တစ်ရက်ကို လူနာ လေးရာကျော် ကြည့်ရတဲ့ ဒေါက်တာဆာဆာလည်း နှစ်ပတ်လောက်နေတော့ အရမ်းပင်ပန်းပြီး သူကိုယ်တိုင် လူနာပြန်ဖြစ်မယ့် အခြေအနေ ဖြစ်လာတော့တယ်... ဒီလို ရေရှည်မဖြစ်သေးပါဘူးဆိုပြီး... ရွာတိုင်းမှာ အခြေခံကျန်းမာရေးအသိရှိသူတွေ မွေးထုတ်ပေးမှပါဆိုပြီး ... တစ်ရွာကို လူ၂ယောက်နှုန်းနဲ့ ရွာပေါင်း ၁၄၇ ရွာက အခြေခံကျန်းမာရေးလုပ်သားလုပ်မယ့်သူတွေကို သင်တန်းပေးတဲ့လုပ်ငန်း ကို ၂၀၀၉ နိုဝင်ဘာမှ စတင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။။

သူ့သင်ရိုးက "Where there is no Doctor" (ဆရာဝန်မရှိတဲ့နေရာမှာ) ဆိုတဲ့ စာအုပ်ဖြစ်ပြီး သင်တန်းသားတွေကို သာမိုမီတာတစ်ချောင်းစီ၊ နားကြပ်တစ်ခုနဲ့ သွေးပေါင်ချိန်တိုင်းကိရိယာ တစ်ခုစီကိုပါ သင်တန်းပြီးတဲ့အခါ ထည့်ပေးလိုက်တယ်..။ Prospect Burma နဲ့ အလှူရှင်တွေရဲ့ အထောက်အပံ့နဲ့ပေါ့... အဲဒီ သင်တန်းကဆင်းတဲ့ အခြေခံလုပ်သား ၃၀၀ ကျော်က ချင်းပြည်နယ်ပြည်သူ တစ်သိန်းကျော်လောက်ရဲ့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုကို တစ်ဖက်တစ်လမ်းက ကာမိစေတာပေါ့..

နောက်ပိုင်း အဲဒီပရောဂျက် နာမည်ကို Health and Hope(ကျန်းမာခြင်းနဲ့မျှော်လင့်ခြင်း) နာမည်နဲ့ ဒေါက်တာဆာဆာက ဖောင်ဒေးရှင်းထောင်လိုက်တယ်... အဲ့ဒီဖောင်ဒေးရှင်းမှာ ချာလ်းမင်းသားက နာယကပေါ့..

အဲ့ဒီဖောင်ဒေးရှင်းကနေ ချင်းပြည်နယ်သားတစ်ရာကျော်ကို နိုင်ငံခြားပညာတော်သင် လွှတ်ထားပါတယ်..

ရိုးသားကြိုးစား လူရည်ချွန်တွေအပေါ် ကံကြမာကလည်း မျက်နှာသာပေးပါတယ်..

သူ့ဒေသဝန်းကျင်မှာ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးကောင်းဖို့၊ ပညာရေးမြှင့်တင်ဖို့၊ ကျန်းမာရေး ကောင်းဖို့ တွေက သူ့ရည်မှန်းချက်ဖြစ်တာနဲ့အညီ အသေးစား လေယာဉ်ကွင်းကိုလည်း အထောက်အပံ့တွေနဲ့ ဆောက်နေပြီ.. ပြီးတော့မယ်။

ကမ္ဘာ့ဘဏ်ဥက္ကဌကလည်း အာမေးနီယားလူမျိုးဖြစ်တဲ့အပြင် ဒေါက်တာဆာဆာနဲ့လည်းခင်တယ်..

ခေတ်အမှီဆုံးဆေးရုံလည်း ဆောက်ဖို့ကြိုးစားနေတယ်..ကောလိပ်ဖွင့်ဖို့လည်း ကြိုးစားနေတယ်..

မြန်မာတစ်ပြည်လုံးကိုလည်း တိုးတက်ဖို့ စဉ်းစားထားတာကို သူ့အင်တာဗျူးတွေမှာ တွေ့ရတယ်

ကိုယ့်လူမျိုး ကိုယ့်ပြည်နယ်ကို အဲ့လိုချစ်တတ်၊ အဲ့လိုတော်တဲ့ လူတွေလက်ထဲကို ထည့်ချင်တာကတော့ မြန်မာနိုင်ငံသားအားလုံးရဲ့ ဆန္ဒပဲ မဟုတ်ပါလားဗျာ..

အဲ့လိုမျိုးလူတွေလည်း ဒေသတိုင်းမှာပေါ်ပါစေလို့ ဆန္ဒပြုရင်း

crd

Aung Moe Lwin

သားဖြားဆရာမလည္း မရွိဘူး။ စာသင္ေက်ာင္းလည္း မရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေဒါက္တာဆာဆာရဲ႕ ေမြးသကၠရာဇ္အတိအက်ကို ဘယ္သူမွ မသိဘူးတဲ့။ မိုး႐ြာေနတဲ့ မနက္ခင္းဟာ ေဒါက္တာဆာဆာရဲ႕ ေမြးေန႔ပဲ။ ေအးတာပဲ။

(မီးဖိုေခ်ာင္ထဲမွာ သူအေမကိုယ္တိုင္ေမြးရတယ္တဲ့.. အဲ့ဒါေၾကာင့္ ေဆးေက်ာင္းတက္လို႔ ကိုယ္ေရးရာဇာဝင္ျဖည့္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းက သူ႔ကို အယုံအၾကည္မရွိဘူး)

အသက္ ၁၃ႏွစ္အ႐ြယ္ သူ႔႐ြာမွာ စာဆက္သင္ဖို႔ေက်ာင္းမရွိေတာ့တာေရာ၊ လက္နက္ကိုင္ေတြကေသာင္းက်န္း၊ စာဆက္သင္ဦးမယ္ဆိုၿပီး လိုင္လင္းပီ႐ြာကေန ရန္ကုန္ကို စြန႔္စြန႔္စားစား တက္လာတယ္။ အဝတ္တထည္ ကိုယ္တစ္ခု။ ရန္ကုန္ေ႐ႊၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးကို ပညာသင္သြားေတာ့မွာ ဆိုေတာ့ ႐ြာကလူေတြက ၾကက္ေတြ လက္ေဆာင္ေပးၾကတယ္။ ၾကက္တြဲႀကီးကို ဝါးလုံးႏွင့္ လွ်ိဳထမ္းၿပီး ရန္ကုန္တက္လာတယ္။ ေျခလ်င္။ လမ္းမွာ ရက္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ၾကာတယ္။ ေက်ာင္းစရိတ္အတြက္ ၾကက္တစ္အုပ္လည္း လမ္းခရီးမွာတင္ ကုန္ၿပီ။ ေအးတာပဲ။

တစ္ႏွစ္မွ တစ္ခါသာ ေရခ်ိဳးဖူးသူ။ ဆံပင္ကလည္း အရွည္ႀကီး။ ေခါင္းမွာလည္း သန္းေတြခ်ည္း။ ျမန္မာစကားကလည္း တစ္လုံးမွ မတတ္။ ရန္ကုန္ေရာက္ေတာ့ လိုင္းကားသမားက သူခိုးၾကမ္းပိုးထင္ၿပီး ကန္ခ်ထားခဲ့တယ္။ ေအးတာပဲ။

ႀကဳံရာက်ပန္း အလုပ္မ်ိဳးစုံလုပ္ရင္းနဲ႔ပဲ ၁၉၉၇ခုႏွစ္မွာ ဆယ္တန္းေအာင္တယ္။ ဘြဲ႕ေလးတစ္ခုေတာ့ ယူလိုက္မယ္ စိတ္ကူးေပမယ့္ အဲဒီအခ်ိန္မွာ တကၠသိုလ္ေတြက ပိတ္ထားတဲ့အခ်ိန္နဲ႔တိုက္ဆိုင္ေနလို႔ လိုင္းလင္းပီ႐ြာကို ျပန္တယ္။

ရန္ကုန္ျပန္ ေခတ္ပညာတတ္ႀကီးဆိုေတာ့ ႐ြာကလူေတြက စာသင္ခိုင္းတယ္။ လိုင္လင္းပီမွာ လုပ္အားေပးဆရာအျဖစ္ ႏွစ္ႏွစ္ စာသင္ေပးတယ္။ ႐ြာမွာေနထိုင္ရင္း ဘာေတြ႕ရလဲဆိုေတာ့ ႐ြာကလူေတြ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ အလြယ္တကူ ေသဆုံးေနၾကရတာကို သူသတိထားမိလာတယ္.. ။ သူ စာသင္ေပးေနတဲ့ ကေလးငယ္ သုံးေယာက္ ဝမ္းေလွ်ာ၊ ဝမ္းပ်က္ေရာဂါနဲ႔ ေသဆုံးသြားခဲ့ေတာ့ သူနာက်ဥ္းတက္လာတယ္.. သူေဆြမ်ိဳးတစ္ေယာက္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ရင္း ေသဆုံးရတဲ့ေနာက္မွာေတာ့... ဒီေဒသမွာ ဆရာဝန္လိုအပ္ေနၿပီဆိုတာကို သူသေဘာေပါက္လာတယ္... အစိုးရရဲ႕ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈမရွိတာ၊ ႐ြာသူ႐ြာသားေတြ က်န္းမာေရးဗဟုသုတမရွိတာကို စဥ္းစားမိၿပီး ကိုယ္တိုင္ပဲေဆးပညာကိုေလ့လာသင္ယူျဖန႔္ေဝမယ္ဆိုတဲ့ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်လိုက္တယ္..

၁၉၉၉မွာ ႐ြာကသူေတြက စုေပါင္းၿပီး အိႏၵိယကို ေအာက္လမ္းက ပို႔လိုက္ၾကတယ္။ ႐ြာကေပးလိုက္တဲ့ ၾကက္မတစ္အုပ္ႀကီး ထမ္းၿပီး အိႏၵိယထဲ ကူးသြားတယ္။ ရဲေတြက ၾကက္သူခိုးဆိုၿပီး ၾကက္ေတြကို ႐ိုက္သတ္ခ်က္စားၿပီး လူကိုေတာ့ အခ်ဳပ္ထဲ ထည့္လိုက္တယ္။ ေအးတာပဲ။

ေနာက္ဆုံး ေဒလီကို ေရာက္လာတယ္။ ေကာလိပ္တက္ဖို႔ သြားေလွ်ာက္တယ္။ အေနာက္တိုင္းဝတ္စုံႏွင့္မွ ေက်ာင္းထဲ ဝင္ခြင့္ျပဳမယ္ဆိုလို႔ ေဘာင္းဘီတစ္ထည္ေျပးဝယ္တယ္။ ပိုက္ဆံမတက္ႏိုင္ေတာ့ ေဈးအေပါဆုံးေဘာင္းဘီဝယ္လာတယ္... အက်ႌကသူငယ္ခ်င္းဆီကယူဝတ္တာ မေတာ္ေတာ့ နည္းနည္းက်ပ္ေနတယ္..။ ဝယ္လာတဲ့ေဘာင္းဘီကမီန္းကေလးေတြဝတ္တာျဖစ္ၿပီး က်ပ္ထုတ္ေနတဲ့အက်ႌနဲ႔ဆိုေတာ့ ေက်ာင္းအုပ္က မိန္းမလွ်ာထင္ၿပီး ျငင္းလႊတ္လိုက္သတဲ့။ က်ားက်ားယားယား ဥပဓိေကာင္းတဲ့ ခ်င္းႀကီးဆာဆာရဲ႕အျဖစ္က..အဲ့လို

ေကာလိပ္ေက်ာင္းေပါင္း ၃၃ ေက်ာင္းကို ေလွ်ာက္ေပမယ့္ မရခဲ့ဘူး။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ေကာလိပ္တစ္ခုမွာ ဝင္ခြင့္ရခဲ့ၿပီး။ ၿပီးဆုံးေတာ့ ေဆးေက်ာင္းေလွ်ာက္ဖို႔ အမွတ္မွီခဲ့တယ္.. ေနာက္ေတာ့ Prospect Burma ေက်ာင္းနဲ႔ သူဆက္သြယ္မိတယ္.

Prospect Burma ေက်ာင္းဆိုတာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆုရံပုံေငြ တစ္စိတ္တစ္ေဒသနဲ႔ ဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ အိနိယႏိုင္ငံနယူးေဒလီၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ေက်ာင္းပါ။ ျမန္မာျပည္ကေရာက္လာၾကတဲ့ ဒုကသည္အမ်ိဳးမ်ိဳးကို အဂၤလိပ္စာ၊ ကြန္ပ်ဴတာ စတဲ့လိုအပ္တာေတြ အခမဲ့သင္ၾကားေပးပါတယ္။ လမ္းစရိတ္နဲ႔ စာအုပ္စာတမ္း၊ စာေရးကိရိယာေတြ နဲ႔ သင္တန္းအမ်ိဳးမ်ိဳးအတြက္ schorship ေတြလဲ ေပးပါတယ္။

အဂၤလိပ္စကား သိပ္မကြၽမ္းေသးတဲ့ ဆာဆာက သူသိသမွ် တတ္သမွ် အဂၤလိပ္စကားေျပာနဲ႔ ဆရာဝန္ျဖစ္ခ်င္တဲ့အေၾကာင္းကို ထပ္ခါထပ္ခါရွင္းျပေျပာရတာေပါ့...

ေနာက္ဆုံးေတာ့လည္း Prospect Burma က ဆာဆာကို ေထာက္ပံ့ေၾကးေပးမယ္ဆိုၿပီး ဆုံးျဖတ္လိုက္ၾကတယ္.. (Prospect Burma ကလည္း ေက်ာင္းစရိတ္ႀကီးတဲ့ London မွာေတာ့ မေထာက္ပံ့ႏိုင္ဘူးေလ... လူဦးေရ ၃ သန္းေလာက္သာ ရွိတဲ့ အာေမးနီးယား ႏိုင္ငံေလးမွာ ေဆးပညာပထမႏွစ္ တက္ဖို႔ ေက်ာင္းစရိတ္ေလာက္ပဲေထာက္ပံ့ေပးႏိုင္ရွာတယ္။ စားဖို႔ေနဖို႔ အျခားစရိတ္ေတြေတာ့ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုး ေျဖရွင္းေပါ့။ စားေမးပြဲၾကရင္လည္း ထပ္မေပးဘူးေပါ့ဆိုတဲ့ ကတိေတြနဲ႔ပဲ ေက်ာင္းတတ္ခဲ့ရတယ္..

အဲ့ဒါနဲ႔ အာေမးနီးယားေရာက္ေရာေပါ့... စားဝတ္ေနေရးအတြက္ေတာ့ လမ္းေဘးဆိုင္မွာ အိုက္တိုးပေဂးဆံ လုပ္၊ ဟိုသြားဒီသြားဖို႔က ကိုးေျခာက္ကိုးသုံး၊ စာအုပ္စာတမ္းအတြက္ စာၾကည့္တိုက္နဲ႔ ဟိုငွားဒီငွား နဲ႔ပဲ စားေမးပြဲမက်ေအာင္ ႀကိဳးစားရေတာ့တာေပါ့..

သူ႔ရဲ႕ စိတ္ဓါတ္ကို စမ္းသပ္ခဲ့တာေတြလည္း ရွိတယ္... သူ႔အေၾကာင္းကို သိတဲ့ သူေဌးမႀကီးတစ္ေယာက္က သူ႔ဆီကို လာလည္ရင္း ကားဝယ္စီးဖို႔ဆိုၿပီး ေဒၚလာငါးေထာင္ ေပးခဲ့တယ္..

ေဒၚလာငါးေထာင္ပိုက္ၿပီးျပန္လာတဲ့ စိတ္ကူးထဲက "ကားေလးတစ္စီးနဲ႔အာေမးနီးယမ္းေဆးေက်ာင္းသူေလးေတြနဲ႔ ေလွ်ာက္လည္မယ့္အႀကံအစည္"ဟာ သူ႔အခန္းက်ဥ္းေလးထဲ ေရာက္ေတာ့ ခ်က္ျခင္းပဲ ေျပာင္းလဲသြားပါတယ္...

ဘာ့ေၾကာင့္ဆို မေန႔ကမွ သူ႔႐ြာခ်င္းေတာင္က ေရာက္လာတဲ့ "႐ြာမွာ ေရရွားေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေသာက္ေရသန႔္ရဖို႔ ဟိုးအေဝးႀကီးကို ေတာင္တက္ေတာင္ဆင္းနဲ႔ သက္စြန႔္ဆံဖ်ား သြားခပ္ၾကရေၾကာင္း" ေရးထားတဲ့စာကို စားပြဲေပၚမွာေတြ႕လိုက္ရေတာ့ သူ႔လက္မွာ ပူပူေႏြးေႏြးကိုင္လာခဲ့တဲ့ ေဒၚလာငါးေထာင္ကိုလည္း သူ႔႐ြာနဲ႔ ႐ြာနီးကပ္႐ြာေတြအတြက္ ေရေလွာင္ကန္ေရပိုက္သြယ္ရာမွာသုံးဖို႔ ေပးပို႔ဖို႔ ဆုံးျဖတ္လိုက္ပါေတာ့တယ္။ သူ႔႐ြာကို မေမ့ဘူးေပါ့...

သူဆဌမႏွစ္ေဆးေက်ာင္းသားဘ၀ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ ၿဗိတိသွ်နန္းလ်ာ ခ်ားလ္မင္းသားနဲ႔ ေတြ႕ဆုံခဲ့ရတယ္။ ေနရာက London ၿမိဳ႕ေပၚက Abbey Gardens, Westminister ဆိုတဲ့ အဓိကေနရာႀကီးမွာေပါ့.. ေတာ္ဝင္မင္းသားနဲ႔ေတြ႕တဲ့အခါ လိုက္နာရမယ့္ ႏႈတ္ဆက္ပုံေတြကို မလုပ္တတ္လို႔ ေတြးပူေနတဲ့ ဆာဆာကံေကာင္းခ်င္ေတာ့ စံအိမ္ေတာင္အေပၚထပ္ေလွကားေပၚက ဆင္းလာတဲ့ ခ်ားလ္မင္းသားက ေလွခါးတစ္ဝက္ကေနပဲ ဟိုေရာင္စုံဝတ္စုံနဲ႔ ေထာင္ေထာင္ေမာင္းေမာင္းလူငယ္က ဘယ္သူလဲဆိုၿပီး ေျပာဆိုၿပီး သူနားေရာက္လာၿပီး သူ႔လက္ေမာင္းကို လွမ္းကိုင္လိုက္ေတာ့ အ႐ိုအေသမျပဳတတ္တဲ့ ဆာဆာလည္း ေခ်ာလဲေရာထိုင္လုပ္ရတာေပါ့..

ဆာဆာရဲ႕ ခ်င္းဝတ္စုံကို "colorful and beautiful" လို႔ ၅ ႀကိမ္ေလာက္ေျပာတဲ့ ခ်ားလ္မင္းသားကို ဆာဆာက ခ်င္းျပည္နယ္အဲ့ႏွစ္မွာႀကဳံေတြ႕ ေနရတဲ့ ႏွစ္၅၀မွတစ္ခါပြင့္တဲ့ ဝါသီးပြင့္ခ်ိန္မွာမွ ႂကြက္ေတြေၾကာင့္ အငတ္ေဘးရတဲ့အေၾကာင္းကို တင္ျပခြင့္ရခဲ့တယ္...

London ကအျပန္မွာေတာ့ ခ်င္းျပည္နယ္ အငတ္ေဘးလူနာ ၃၇၅၇ အတြက္ ေဆးပစည္းအကူအညီနဲ႔အတူ ဆန္အိတ္ ၇၅၉ အိတ္ကို ခ်ားလ္မင္းသားတို႔ဆီကေန အကူအညီ ရခဲ့တယ္..

၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ အာေမးနီးယားတကသိုလ္ကေန ဆာဆာ တစ္ေယာက္ ဆရာဝန္ဘြဲ႕ကို ဂုဏ္ထူးနဲ႔ရခဲ့ပါတယ္။ Prospect Burma ရဲ႕ အေထာက္အပံ့နဲ႔ ဆာဆာရဲ႕ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈေတြေၾကာင့္ေပါ့..

ဆရာဝန္ဘြဲ႕ရၿပီး လန္ဒန္မွာ ေမြးစားအေမလို႔ ေျပာႏိုင္တဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္အဆက္အသြယ္နဲ႔ လူရည္တက္ေတြၾကားမွာ တစ္ႏွစ္ေလာက္ က်င္လည္ၿပီးေနာက္ ေဒါက္တာဆာဆာ သူ႔႐ြာေလးကို ျပန္ဖို႔ျပင္ပါတယ္.. လန္ဒန္မွာရွိတဲ့ သူ႔မိတ္ေဆြေတြကေတာ့ လန္ဒန္မွာပဲ ေနလို႔ရရဲ႕သားနဲ႔ ဘာလို႔ ေတာႀကိဳအုံၾကားကို ျပန္ရတာလည္းဆိုၿပီး တားတာေပါ့..

သူ႔ရပ္႐ြာရဲ႕ က်န္းမာေရးကို ျမႇင့္တင္မႈကို လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ စိတ္နဲ႔ပဲ ေဒါက္တာဆာဆာ ကားလမ္းမရွိ၊ မီးမရွိ၊ ေခတ္မွီအသုံးအေဆာင္ ဘာမွမရွိတဲ့ သူ႔ေတာင္ေပၚ႐ြာေလးကို ျပန္လာခဲ့ေတာ့တယ္..

သူ႔႐ြာျပန္ေရာက္တာနဲ႔ သူ႐ြာနဲ႔ ႐ြာနီးခ်ဳပ္စပ္က ႐ြာေတြက လူနာမ်ိဳးစုံကို ကုေတာ့တာေပါ့...

တစ္ရက္ကို လူနာ ေလးရာေက်ာ္ ၾကည့္ရတဲ့ ေဒါက္တာဆာဆာလည္း ႏွစ္ပတ္ေလာက္ေနေတာ့ အရမ္းပင္ပန္းၿပီး သူကိုယ္တိုင္ လူနာျပန္ျဖစ္မယ့္ အေျခအေန ျဖစ္လာေတာ့တယ္... ဒီလို ေရရွည္မျဖစ္ေသးပါဘူးဆိုၿပီး... ႐ြာတိုင္းမွာ အေျခခံက်န္းမာေရးအသိရွိသူေတြ ေမြးထုတ္ေပးမွပါဆိုၿပီး ... တစ္႐ြာကို လူ၂ေယာက္ႏႈန္းနဲ႔ ႐ြာေပါင္း ၁၄၇ ႐ြာက အေျခခံက်န္းမာေရးလုပ္သားလုပ္မယ့္သူေတြကို သင္တန္းေပးတဲ့လုပ္ငန္း ကို ၂၀၀၉ ႏိုဝင္ဘာမွ စတင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။။

သူ႔သင္႐ိုးက "Where there is no Doctor" (ဆရာဝန္မရွိတဲ့ေနရာမွာ) ဆိုတဲ့ စာအုပ္ျဖစ္ၿပီး သင္တန္းသားေတြကို သာမိုမီတာတစ္ေခ်ာင္းစီ၊ နားၾကပ္တစ္ခုနဲ႔ ေသြးေပါင္ခ်ိန္တိုင္းကိရိယာ တစ္ခုစီကိုပါ သင္တန္းၿပီးတဲ့အခါ ထည့္ေပးလိုက္တယ္..။ Prospect Burma နဲ႔ အလႉရွင္ေတြရဲ႕ အေထာက္အပံ့နဲ႔ေပါ့... အဲဒီ သင္တန္းကဆင္းတဲ့ အေျခခံလုပ္သား ၃၀၀ ေက်ာ္က ခ်င္းျပည္နယ္ျပည္သူ တစ္သိန္းေက်ာ္ေလာက္ရဲ႕ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈကို တစ္ဖက္တစ္လမ္းက ကာမိေစတာေပါ့..

ေနာက္ပိုင္း အဲဒီပေရာဂ်က္ နာမည္ကို Health and Hope(က်န္းမာျခင္းနဲ႔ေမွ်ာ္လင့္ျခင္း) နာမည္နဲ႔ ေဒါက္တာဆာဆာက ေဖာင္ေဒးရွင္းေထာင္လိုက္တယ္... အဲ့ဒီေဖာင္ေဒးရွင္းမွာ ခ်ာလ္းမင္းသားက နာယကေပါ့..

အဲ့ဒီေဖာင္ေဒးရွင္းကေန ခ်င္းျပည္နယ္သားတစ္ရာေက်ာ္ကို ႏိုင္ငံျခားပညာေတာ္သင္ လႊတ္ထားပါတယ္..

႐ိုးသားႀကိဳးစား လူရည္ခြၽန္ေတြအေပၚ ကံၾကမာကလည္း မ်က္ႏွာသာေပးပါတယ္..

သူ႔ေဒသဝန္းက်င္မွာ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးေကာင္းဖို႔၊ ပညာေရးျမႇင့္တင္ဖို႔၊ က်န္းမာေရး ေကာင္းဖို႔ ေတြက သူ႔ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္တာနဲ႔အညီ အေသးစား ေလယာဥ္ကြင္းကိုလည္း အေထာက္အပံ့ေတြနဲ႔ ေဆာက္ေနၿပီ.. ၿပီးေတာ့မယ္။

ကမာၻ႔ဘဏ္ဥကၠဌကလည္း အာေမးနီယားလူမ်ိဳးျဖစ္တဲ့အျပင္ ေဒါက္တာဆာဆာနဲ႔လည္းခင္တယ္..

ေခတ္အမွီဆုံးေဆး႐ုံလည္း ေဆာက္ဖို႔ႀကိဳးစားေနတယ္..ေကာလိပ္ဖြင့္ဖို႔လည္း ႀကိဳးစားေနတယ္..

ျမန္မာတစ္ျပည္လုံးကိုလည္း တိုးတက္ဖို႔ စဥ္းစားထားတာကို သူ႔အင္တာဗ်ဴးေတြမွာ ေတြ႕ရတယ္

ကိုယ့္လူမ်ိဳး ကိုယ့္ျပည္နယ္ကို အဲ့လိုခ်စ္တတ္၊ အဲ့လိုေတာ္တဲ့ လူေတြလက္ထဲကို ထည့္ခ်င္တာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားအားလုံးရဲ႕ ဆႏၵပဲ မဟုတ္ပါလားဗ်ာ..

အဲ့လိုမ်ိဳးလူေတြလည္း ေဒသတိုင္းမွာေပၚပါေစလို႔ ဆႏၵျပဳရင္း

crd

Aung Moe Lwin